Cloud computing neemt sterk toe de laatste jaren en is nog lang niet aan een hoogtepunt. Het systeem is grensverleggend in de verdere ontwikkeling van internet- en computertechnologie. Elk bedrijf, of dat nu gespecialiseerd is in ICT of niet, kan er economisch zijn voordeel uit halen. Onder meer door een server of een reeks servers te delen met andere bedrijven. Met andere woorden door enkel te betalen voor datastromen en niet meer voor een volledige infrastructuur. De kosten daarvan worden immers gedeeld door de bedrijven die er gebruik van maken.
Maar wat is cloud computing nu juist en wat betekent het? We vragen het aan Peter Witsenburg van Belgium Cloud. “In principe kan je zeggen dat als een IT-dienst op het internet wordt aangeboden je het al kan hebben over cloud computing”, zegt Witsenburg. “Bij sommige aanbieders wordt één enkele pc met virtualisatie software ‘The cloud’ genoemd. Andere aanbieders hebben volledig redundante (een apparaat met meerdere onderdelen zodat het geheel blijft functioneren als één van die onderdelen uitvalt) omgevingen gescheiden over minstens twee geografisch gescheiden locaties. Ik geef toe dat het voor de ondernemer er niet gemakkelijker op wordt om keuzes te maken en de verschillen helder te krijgen tussen deze oplossingen. In beide gevallen gaat het immers over ‘The cloud’.” De meest gekende voorbeelden van cloud-diensten zijn die van onder meer Google, Amazon en Yahoo. Maar ook andere zoekmachines, netwerkbeheerders en IT-bedrijven bieden online programma’s. In het geval van Google, Yahoo en Amazon gaat het veelal om uiterst goedkope of zelfs gratis basisprogramma’s. Maar ook andere software al dan niet op maat kunnen via cloud computing worden aangeboden.
“Cloud computing moet je zien als middel en niet als doel”
“Voor ondernemers, en in het bijzonder voor degenen die niet actief zijn in de ICT sector, is het belangrijk dat ze cloud computing als middel zien en niet als doel”, gaat Witsenburg verder. “In principe moet je geval per geval bekijken om voor elk een juiste oplossing uit te kunnen werken. Je moet je de vraag stellen of het wel verstandig is om te werken met dedicated servers, virtuele servers uit de cloud of wel om een eigen cloud te bouwen.” Het gebeurt wel eens dat servervirtualisatie verward wordt met cloud computing. “Maar dat is onterecht”, gaat Witsenburg verder. “Servervirtualisatie maakt er wel vaak deel van uit. Wanneer één server wordt gebruikt om meerdere virtuele servers te laten draaien dan is dat nog geen cloud computing. Als die server uitvalt dan betekent dit dat de virtuele servers ook zullen uitvallen. Stel dat je het geheugen wil uitbreiden van de centrale server dan moet die server eerst uitgeschakeld worden. Tot dat die weer wordt ingeschakeld liggen ook de virtuele servers lam. Bij het merendeel van cloudoplossingen is dat niet het geval. De applicaties of IT services staan los van de hardware. Als je bij cloud computing een server wil upgraden dan heeft dat geen gevolgen voor de applicaties die er op draaien.”
“In wezen kan je met cloud computing zover gaan als je maar wil. Er zijn geen grenzen.”
Cloud-diensten kunnen zeer ruim maar ook in een beperkte vorm worden aangeboden. Veel hangt af van vraag van de onderneming en het aanbod van de cloud-provider. “Ondernemers kunnen virtuele servercapaciteit huren. De cloud provider draagt in dat geval zorg voor het beheer van de cloud infrastructuur en de beheerder zorgt voor het OS en het beheer daar van. “In wezen kan je zover gaan als je maar wil. Er zijn geen grenzen”, gaat Witsenburg verder. “De cloud-provider kan zich ook bekommeren om het volledige beheer van de infrastructuur en het installeren van het OS. Dat is voor heel wat bedrijven – vooral degenen die niet actief zijn in de ICT sector – de beste oplossing. Op die manier kunnen ze zich bezig houden met hun core business. Zeg maar met het gene waarvoor ze in eerste instantie zijn opgericht.”
Saas, Paas en Iaas
Er zijn drie basismodellen bij cloud computing. Namelijk de cloudapplicaties ‘software as a service’ (SaaS), de cloud platforms ‘platform as a service’ (PaaS) en de cloud infrastructuur ‘infrastructure as a service’ (IaaS). Bij SaaS staan de softwareapplicaties volledig onder controle van de dienstverlener. De gebruiker kan in dat geval de software wel gebruiken maar er geen verandering aan uitvoeren. Bij PaaS zijn er extra diensten boven op de diensten van SaaS. In dit geval wordt de infrastructuur beheerd door de dienstverlener en kan de gebruiker zorgen voor het ontwikkelen van de softwareapplicaties. Een keuze die vooral door ondernemingen gemaakt wordt die thuis zijn in de IT-sector. Bij IaaS is ook een voorkennis noodzakelijk. De gebruiker heeft in dat geval het beheer van netwerken, servers en ruimte voor geheugen in eigen handen.
publiek versus privaat cloud
En dan is er nog de keuze tussen een ‘public cloud’ en ‘private cloud’. In het eerste geval krijgt de oneindigheid van cloud computing nog het meeste vorm. Deze informatie zal ook niet gehinderd worden door hoge pieken in het informatietransport. Ze worden immers opgevangen in één van de vele public clouds. Met private cloud ligt het zwaartepunt vooral op veiligheid en betrouwbaarheid. De informatie wordt verwerkt door dedicated virtuele servers en beschermd door een dedicated firewall. De meeste ondernemingen opteren voor het laatste. Onder meer omdat de kans op misbruik van informatie veel kleiner is en de bedrijven voor het verlies er van ook niet aansprakelijk kunnen worden gesteld.
Voordelen
Tot een veelvoud van de kosten besparen ?
In ieder geval zijn er voldoende redenen voor een onderneming om te kiezen voor cloud oplossingen. In de eerste plaats is er de kostenbesparing. Enkele rekenvoorbeelden leren ons dat de ondernemer die voor cloud kiest tot een veelvoud van de infrastructuurkosten kan besparen. Voor de verwerking en onderhoud van het systeem nog eens zo’n 25 procent. Vooral als beginnend bedrijf kan dat wel tellen. En dan is er nog de energiewinst. Door datacentra te delen deel je ook de energiekost ervan.
Onderneming blijft van waar dan ook raadpleegbaar
De opslagruimte is quasi onbeperkt en de rekensnelheid is veel groter. Het rekenwerk laten doen door één computer of door meerdere in het netwerk is het meervoud van dat aantal computers in tijdswinst. Afhankelijk van de nood kunnen online automatisch servers worden toegevoegd. En ook dat is quasi onbeperkt. De onderneming betaalt in principe alleen maar voor de datastromen. De flexibiliteit is dus enorm. Je onderneming blijft waar dan ook ter wereld raadpleegbaar. Een werknemer die over een laptop beschikt en op het internet aangesloten is, kan ook toegang krijgen tot de bedrijfsapplicaties.
Veilig
Stel nog dat een serverruimte in uw bedrijf door brand of explosie, of om welke reden dan ook, vernield wordt dan blijft uw data veilig!. Die wordt immers op verschillende servers of serverparken bewaard. In wezen merkt de gebruiker er zelfs niets van dat zo’n server park uitvalt. Grote zoekmachines beschikken over honderden van dergelijke parken die de informatiestroom naar elkaar doorspelen. Het kan ook dat je laptop of pc het begeeft. Dan hoef je met een andere of herstelde pc gewoon maar terug in te loggen en beschik je weer over je eigen data. Die data is trouwens alleen toegankelijk voor bevoegden. Zeg maar voor degenen die over de juiste gebruikersnaam en wachtwoord beschikt. Omdat softwareprogramma’s van op afstand worden aangeboden door erkende verdelers is de kans op werken met illegale software zeer klein.
Nadelen
En dan zijn er ook nog de nadelen. Niet alle cloud-leveranciers bieden contracten aan met een garantie voor het behoud van alle gegevens. Met andere woorden de leverancier kan in dit geval niet aansprakelijk worden gesteld bij verlies of misbruik van data. Het is ook niet ondenkbaar, en het zou ook niet de eerste maal zijn, dat hackers zich een toegang verschaffen tot het systeem. Volledig feilloos is het dus niet.
Juridisch
Ook op juridisch vlak is het systeem niet helemaal waterdicht. Zo mogen wettelijk gezien gegevens van Europese banken niet opgeslagen worden in een zone buiten Europa. Nochtans is het verspreiden van data net één van de belangrijkste krachten van cloud computing. Ook is er een Europese regelgeving die zegt dat bedrijven zelf verantwoordelijk zijn voor het bewaren van gegevens van medewerkers en klanten. Met andere woorden dat die veilig moeten worden opgeslagen. Als die toch uitlekken – een kans die volgens cloud-providers uiterst miniem is – kan het bedrijf zelf aansprakelijk worden gesteld. Bij cloud-diensten heb je geen controle over de opslag van data en nog minder over de locatie er van. Inmiddels zijn er wel aanbieders van cloud-diensten die de garantie geven dat de opgeslagen data Europa niet verlaat. Rekening houdend met de Belgische wetgeving zijn er zelfs diensten die garanderen dat alle info enkel in Belgische datacenters worden verwerkt en opgeslagen.
Amerika
Ondernemers die strak houden aan de geheimhouding van hun informatie, kiezen ook best niet voor Amerikaanse cloud-providers. Die zijn immers onderhevig aan de Amerikaanse wetgeving. (Patriot Act) In een nieuwe clausule van de wet die gericht is op het bestrijden van terrorisme staat dat bedrijven verplicht zijn toegang te verlenen tot hun infrastructuur, als hun dat gevraagd wordt, en dus ook tot hun servers en netwerken.
Kosten
We zeiden het al. Cloud computing kan behoorlijk kostenbesparend zijn. Helemaal gratis is het niet. Daarom is het belangrijk dat je best op voorhand goede afspraken maakt met je provider voor wat betreft de kosten voor technische ondersteuning en op maat gemaakte cloud-diensten.
Snelheid
Zoals dat ook bij alle computertoepassingen geldt is het ook bij cloud computing waar dat verwerkingssnelheid bepaald wordt door het traagste onderdeel. Met andere woorden dat de softwaresnelheid veelal afhankelijk is van de internetverbinding. Meer nog dan van je computer zelf.
Beschikbaarheid
Net zoals internet zijn ook cloud diensten zo goed als permanent toegankelijk. Al kan die toegankelijkheid niet voor de volle honderd procent gegarandeerd worden. Onlangs nog kampte Amazon met een dagenlange storing in één van haar clouddiensten. Een ramp voor bedrijven die op dat ogenblik afhankelijk zijn van toepassingen die via diezelfde diensten draaien. Amazon hanteert goedkope tarieven maar geeft geen garanties over de uptime. Toch is die garantie voor heel wat bedrijven van zeer groot belang. Daarom is het ook raadzaam om in zee te gaan met cloud providers die deze garantie wel kunnen bieden. Een andere mogelijkheid is werken met meerdere cloud providers zodat je een gespreid risico hebt.
Cloud computing bestaat al ruim 35 jaar
Het mag dan wel new en hot klinken maar cloud computing bestaat al zo’n 35 jaar. Toen al werd gewerkt met terminals die in een netwerk verbonden waren met mainframes. De gewone gebruiker had destijds het raden welke mainframe zijn programma uitvoerde en waar zijn data werd opgeslagen. In 1997 kreeg cloud computing meer vorm in een definitie van de uit India afkomstige professor Ramnath Chellappa. Hij definieert cloud computing als een ICT systeem met economische limieten veeleer als systeem met technische limieten.
“Cloud computing is een verzamelnaam van een evolutie die al een tijdje gaande is”
In de daaropvolgende jaren kreeg het begrip software as a service (SaaS) meer vorm in de bedrijfswereld. De technologieën van zoekmachines zoals Google en Yahoo werden gebruikt als basis. Microsoft breidde haar software uit met extra services via internet en cloud computing raakt nog meer in een stroomversnelling. Ook Apple gaf zichtbaar vorm aan cloud computing met Mobile Me en als opvolger daarvan iCloud. IT-faculteiten van verschillende universiteiten verrichtten onderzoek naar het virtualiseren van de server omgeving bij cloud computing. En daarin spelen bedrijven zoals VMware, Microsoft, Citrix en Apple een belangrijke rol. “Je kan gerust zeggen dat cloud computing een verzamelnaam is van een evolutie die al een tijdje bestaat”, zegt Peter Witsenburg. “Namelijk centraal aangeboden IT-diensten via het internet. Mensen vinden het vanzelfsprekend alles via internet te doen. Er heerst een zekere ‘altijd online’ mentaliteit of dat nu in de vorm van telewerken of twitteren is. De diensten binnen de verzamelnaam cloud bieden juist die middelen om dit te faciliteren. En deze middelen nemen almaar toe zodat de geleverde service bij cloud computing en veiligheidsgaranties steeds beter worden.”
Bron: Made in Limburg Magazine || April 2012 || Auteur Chris Nelis
